Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r., gmina zajmuje się wszystkimi sprawami publicznymi o znaczeniu lokalnym, które nie są zastrzeżone dla innych podmiotów.

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności obejmują one:

• ład przestrzenny, gospodarkę nieruchomościami, ochronę środowiska i przyrody oraz gospodarkę wodną,
• gminne drogi, ulice, mosty, place oraz organizację ruchu drogowego,
• wodociągi i zaopatrzenie w wodę, kanalizację, usuwanie i oczyszczanie ścieków komunalnych, utrzymanie czystości i porządku oraz urządzenia sanitarne, wysypiska i unieszkodliwianie odpadów komunalnych, zaopatrzenie w energię elektryczną i cieplną oraz gaz,
• działalność w zakresie telekomunikacji,
• lokalny transport zbiorowy,
• ochronę zdrowia,
• pomoc społeczną, w tym ośrodki i zakłady opiekuńcze,
• wspieranie rodziny i systemu pieczy zastępczej,
• gminne budownictwo mieszkaniowe,
• edukację publiczną,
• kulturę, w tym biblioteki gminne i inne instytucje kultury oraz ochronę zabytków,
• kulturę fizyczną i turystykę, w tym tereny rekreacyjne i urządzenia sportowe,
• targowiska i hale targowe,
• zieleń gminną i zadrzewienia,
• cmentarze gminne,
• porządek publiczny i bezpieczeństwo obywateli oraz ochronę przeciwpożarową i przeciwpowodziową, w tym wyposażenie i utrzymanie gminnego magazynu przeciwpowodziowego,
• utrzymanie gminnych obiektów użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych,
• politykę prorodzinną, w tym opiekę socjalną, medyczną i prawną dla kobiet w ciąży,
• wspieranie i upowszechnianie idei samorządowej oraz tworzenie warunków do działania i rozwoju jednostek pomocniczych oraz programów pobudzania aktywności obywatelskiej,
• promocję gminy,
• współpracę i działalność na rzecz organizacji pozarządowych,
• współpracę ze społecznościami lokalnymi i regionalnymi innych państw.

Gmina może być zobowiązana do wykonywania zadań zleconych przez administrację rządową, w tym przygotowywania i przeprowadzania wyborów powszechnych oraz referendów. Może również wykonywać zadania powiatu i województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami.

Działalność organów gminy jest jawna, z ograniczeniami wynikającymi wyłącznie z ustaw. Obywatele mają prawo do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady gminy i posiedzenia jej komisji oraz dostępu do dokumentów wynikających z wykonywania zadań publicznych. Szczegóły dostępu do dokumentów określa statut gminy.